Gemeenteraad stelt (financiële) kaders voor 2024-2027

Ieder jaar wordt in de periode voor de zomervakantie door de gemeenteraad van Reimerswaal de kadernota van de gemeente gepresenteerd en besproken in de gemeenteraad. De kadernota is de eerste opzet richting het opstellen van de meerjarenbegroting van de gemeente. Het is bij de behandeling van de kadernota gebruikelijk dat alle fracties hun visie in grote lijnen uiteenzetten. 

Hieronder vindt u de bijdrage namens SGP Reimerswaal door fractievoorzitter Artwin Otte. 

Voorzitter,

Voor ons ligt de kadernota met daarin de plannen opgenomen voor de komende jaren.

Het is een goede zaak om een totaaloverzicht van de gemeentelijke uitgaven en inkomsten te hebben en mede op basis daarvan bepaalde keuzes te kunnen maken. Als SGP-fractie willen we het college en de ambtelijke organisatie bedanken voor al het werk wat hiervoor gedaan is.

Als we deze kadernota doornemen, dan kunnen we in ieder geval niet zeggen dat deze niet ambitieus is. We hebben wel eens jaren gehad dat er financieel gezien geen mogelijkheid was voor uitvoering van nieuwe plannen. Dat is nu absoluut niet het geval. Dat is mooi en het is ook belangrijk dat onze dorpskernen vitaal blijven, met voldoende groen, dat er goede schoolgebouwen en dorpshuizen zijn, dat er een goed onderhouden rioleringsstelsel en goed onderhouden wegen zijn en een gemeentehuis wat voldoende ruimte biedt en duurzaam is en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Al deze zaken kunnen we doen door te zorgen dat er voldoende inkomsten zijn voor onze gemeentelijke begroting. Deze inkomsten komen direct (door OZB ed) van onze inwoners en bedrijven of indirect (via het rijk), maar ook dan worden ze uiteindelijk door onze inwoners opgebracht. In dat kader vragen wij ons als SGP-fractie wel af of het nu onze taak is om ons als gemeente heel sterk in te zetten om een zo hoog mogelijke rijksbijdrage te krijgen. (Ik zie ook dat er vanaf 2026-2027 echt wel een uitdaging ligt om een sluitende begroting te krijgen). We moeten als gemeente onze taken uit kunnen voeren, daarvoor moet voldoende geld beschikbaar zijn, maar vooral ook niet meer dan dat. Als wij van het rijk verwachten dat ze de gemeenten helpt als er financiële uitdagingen zijn, dan moeten we als gemeente die hulp ook alleen vragen als het echt nodig is.

Heel concreet zouden we er bijvoorbeeld moeite mee hebben als we als overheid volop zouden investeren in het verduurzamen van ons vastgoed (wat op zichzelf genomen een goede zaak is en ook onze steun heeft) enkel om op tijd een bepaalde duurzaamheidsscore te halen als gemeente. Want dat doen we dan met geld dat mede door onze inwoners opgebracht wordt die niet de financiële middelen hebben om hun eigen woning te verduurzamen. Wij vinden als SGP-fractie dat we als overheid in dat besef ook de uitgaven (van het geld van onze inwoners) moeten doen en keuzes moeten maken.

Op het gebied van duurzaamheid: nuchter en realistisch, tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. Dat betekent verduurzamen op natuurlijke momenten (dus bij nieuwbouw van een school bijv) en maatregelen nemen waar je geen spijt van krijgt (zonnepanelen op daken in plaats van op landbouwgrond).

Want als het gaat over een sterk dalend vertrouwen in de overheid is één van de oorzaken dat inwoners vragen hebben bij de besteding van “hun” belastinggeld. Dat geeft dan ook direct het belang aan van het maken van goede keuzes in deze kadernota.

Over diverse onderdelen wil ik enkele opmerkingen maken.

Na mijn inleiding zult u begrijpen dat het negatieve resultaat in de jaarschijven 2026 en 2027 ons niet direct grote zorgen baart. Sowieso hebben wij eerder aangegeven dat we ons niet te veel moeten laten leiden door enorme schommelingen en soms snelle aanpassingen in de uitkering van het gemeentefonds. We moeten ons uitgavenpatroon vooral laten bepalen door onze langetermijnvisie.

Wij vinden het een goede zaak dat er dit najaar een nota komt met een voorstel over hoe we om willen gaan met reserves en voorzieningen. Dat vooruitlopend daarop gekozen is om een egalisatiereserve te gaan vormen voor de nieuwbouw van scholen vinden wij een verstandige keuze. Schoolgebouwen worden intensief gebruikt door onze kinderen en het is van groot belang dat deze op orde zijn. Wij betwijfelen of het uitgangspunt van een levensduur van 60 jaar realistisch is op dit moment. Sommige scholen vragen echt om eerder aangepakt te worden, dat geldt op het gebied van duurzaamheid en energieverbruik, maar vooral ook op het gebied van klimaatbeheersing.

We hebben eerder in een raadsvoorstel de investeringen in de havens van Yerseke behandeld. Daarin hebben we gekozen om scenario 1 door te laten gaan en de keuze voor extra zaken tijdens deze kadernota te maken. Het college heeft gekozen om scenario 2 op te nemen. Wij vinden dat (ondanks dat de financiële ruimte er misschien is) nog steeds aan de riante kant. Waarbij wij vooral kritisch zijn op een uitzichtpunt voor 150.000 euro en een belevingspunt voor 95.000 euro. Daarnaast hebben wij onze twijfels over het creëren van meer ligplaatsen voor grotere boten. Enerzijds is die behoefte er, maar anderzijds vergroot dat de kans dat er vooral in de weekenden nog meer gerecreëerd gaat worden in de havens met zaken als geluidsoverlast en dergelijke ten gevolg. Wij zijn daar als SGP-fractie kritisch op.

Een ander onderwerp waar we afgelopen maanden al enkele keren uitgebreid over hebben gesproken, is het Oosterscheldemuseum. Volgens mij is wel duidelijk dat we er raadsbreed een grote waarde aan hechten dat dit behouden blijft en ook gemoderniseerd wordt. Er wordt voorgesteld om in deze kadernota €3.140.000,- te reserveren, waarbij uitgegaan wordt van 2,5 ton aan subsidie. Als we het subsidieoverzicht bekijken wat we eerder gekregen hebben, dan lijken er reële mogelijkheden te bestaan om nog wel een paar ton subsidie extra binnen te halen (we kijken dan naar de groene en deels oranje gekleurde vakjes). Wat ons betreft gaan we niet eerst een volledig bedrag ter beschikking stellen via de kadernota, wat we dan bij een definitief kredietvoorstel misschien niet helemaal opmaken , maar kiezen we de omgekeerde volgorde en stellen we beschikbaar wat realistisch verwacht nodig is. Dat is in onze beleving ongeveer 2,7 of 2,8 miljoen. Wij overwegen sterk om dit te amenderen. Op deze manier kan de wethouder verder met de plannen en subsidieaanvragen, weten ook het museumbestuur en vrijwilligers dat we ermee verder gaan (want hun inzet wordt echt gewaardeerd en zij hebben behoefte aan duidelijkheid) en blijven we anderzijds ook bewaken dat we op een verantwoorde manier met de gemeentelijke financiën omgaan.

We hebben bij de behandeling van de aanpassingen van  MFC Tehaere van zowel het gebouw als de buitenruimte, besloten dat we de besluitvorming over budgetreserveringen bij de behandeling van de kadernota zouden doen. Het lijkt me goed om daarbij dan ook even stil te staan. Als SGP-fractie waren we destijds kritisch op met name een investering van 9 ton in de buitenruimte. De wethouder heeft destijds aangegeven te gaan kijken naar alternatieven en mogelijkheden om dat voor minder geld te realiseren. Ik zie daarvan nog geen resultaten terug in deze kadernota. Als we nu wel het budget van 9 ton reserveren, dan kan ik me toch niet aan de indruk onttrekken dat er grote kans is dat dit ook gewoon opgemaakt gaat worden. Hierop wil ik wel graag van de wethouder horen wat de stand van zaken is.

Dat we kritisch zijn op de, zoals dat netjes omschreven wordt “contractuele indexering” voor de exploitatie van zwembad Den Inkel, zal geen verbazing wekken. Het kan toch niet zo zijn dat we een paar ton extra kwijt zijn en dat zelfs structureel. (Dus niet slechts één jaar omdat de energieprijzen afgelopen jaar erg hoog waren.) Ook hier overwegen we sterk om dit te amenderen met daarin een akkoord voor een eenmalig verhoogde bijdrage, maar niet structureel. Als dit het gevolg is van het door een derde partij laten exploiteren van het zwembad, moeten we ons er serieus op bezinnen of dit de juiste keuze is geweest.

Een punt waar we nu juist onze zorg hebben over of er wel voldoende budget is opgenomen in deze kadernota, is de natuurspeeltuin bij Den Inkel. Er wordt voorgesteld om een bedrag van een ton op te nemen in 2024. Als SGP-fractie zijn we echt benieuwd wat de portefeuillehouder daarvoor denkt te kunnen gaan realiseren. Wij hebben in gedachten een speeltuin zoals bijvoorbeeld in Goes bij de Hollandse Hoeve. In onze optiek is een budget van 1 ton echt geen realistisch bedrag om zoiets te realiseren. We zijn benieuwd naar een reactie van de wethouder.

We willen bewegen, buiten spelen en actief zijn door onze kinderen toch stimuleren als gemeente. Dan moeten we ook zorgen dat er een aantrekkelijke speelruimte is. Laten we vooral stimuleren dat er door onze jongeren veel bewogen wordt.

Dit is dan direct heb bruggetje naar het sociaal domein waar we met name zien dat de kosten voor jeugdzorg fors toenemen. Het standpunt van de SGP-fractie hierin is dat we deze zorg moeten bieden waar dit nodig is. Maar ook moeten we inzetten op preventie, want uiteindelijk zijn onze jongeren niet het meest gebaat met goede zorg maar dat er alles aan gedaan wordt om te voorkomen dat die zorg nodig is.  Faciliteren dat er voldoende bewogen kan worden in onze gemeente is daarin bijvoorbeeld van belang. Maar wij zijn er van overtuigd dat een stabiele thuissituatie voor onze jongeren ook bijdraagt aan het welbevinden van onze jongeren. Ouders die beschikbaar zijn voor hun kinderen. Daar zie ik toch ook wel echt een verband met het begin van m’n bijdrage. Is het niet zo dat hoe hoger de belastingdruk is, hoe meer er gewerkt moet worden? En hoe meer de overheid gaat stimuleren dat er veel gewerkt gaat worden, hoe meer de zorg voor kinderen en ouderen in de vorm van mantelzorg in de knel komt. Als we in Nederland iets minder door allerlei betaalde zorg voor onze kinderen en ouderen zouden laten zorgen, maar dat zelf zouden doen in de vorm van mantelzorg, zou dat financieel denk ik gunstiger zijn, maar nog veel belangrijker, het zou de sociale cohesie in onze samenleving versterken. In een steeds meer op het individu gerichte samenleving pleiten wij er als SGP-fractie echt voor om dit in het oog te houden. Als gemeente zijn onze mogelijkheden hierin misschien beperkt, maar laten we daarin doen wat we kunnen. Bijvoorbeeld mantelzorg waarderen en ondersteunen. In de gemeente Middelburg werd er een oproep gedaan voor een relatie-loket, om als gemeente (uiteraard vrijblijvend) hulp te kunnen bieden en op die manier bij te kunnen dragen aan die stabiele thuissituatie. Misschien ook een overweging voor Reimerswaal?

Voorzitter, ik ga afronden. We hebben als gemeente, als gemeenteraad de verantwoordelijkheid om vooruit te kijken, om keuzes te maken en om verantwoord met de financiële middelen om te gaan. Om bij te dragen aan de zorg voor jongeren, ouderen en degenen die hulp nodig hebben. Als SGP-fractie zijn we ervan overtuigd dat we dit niet kunnen zonder de hulp van God. We zijn er ook van overtuigd dat het goed is dat we ons in al deze keuzes laten leiden door het Woord van God, de Bijbel. De wijze koning Salomo gaf ons in zijn boek Prediker deze raad en opdracht mee: Vrees God en houd Zijn geboden, want dit betaamt alle mensen. Je zou kunnen zeggen: Gods volstrekte gezag over ons leven erkennen en Hem volkomen vertrouwen en liefhebben. Salomo zegt als het ware: Dat is pas een zinvol leven. Dat hebben we als SGP-fractie dan ook ten diepste op het oog voor al onze inwoners.

Wij wensen het college in de verantwoordelijkheid als dagelijks bestuur als ook de ambtelijke organisatie en de hele gemeenteraad Gods zegen toe in het werk wat gedaan mag worden voor onze mooie gemeente. 

Hier vindt u de kadernota als document.

In de raadsvergadering van 4 juli D.V. zal de kadernota worden vastgesteld. Naar verwachting zullen dan ook diverse moties en amendementen worden ingediend met voorstellen voor beleidswijzigingen.