Onderzoeksinstituten Imares en NIOZ in Yerseke

Inleiding

De afgelopen weken en maanden is de schaal- en schelpdiersector in het nieuws geweest. Dit keer ging het niet direct over het vissen zelf maar of de onderzoeksinstituten die er in Yerseke zijn, gesloten zouden worden.

Aan de Koringaweg in Yerseke zijn een tweetal gerenommeerde onderzoeksinstituten gevestigd te weten:

• Het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ)
• Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies  (Imares)

Financiele problemen

De beide instituten kregen in 2015 te maken met  financiele problemen. Deze werden veroorzaakt door het teruglopen van het aantal opdrachten en het aantal projecten welke afgerond werden. Het NIOZ heeft twee vestigingen voor Zeeonderzoek te weten in Texel en Yerseke en wilde deze samenvoegen in Texel. Voor Imares, dat ook zeeonderzoek verricht, is de terugloop van opdrachten uit de regio, zoals schelpdieronderzoek een belangrijke reden. Ook kregen onderzoeksprogramma’s zoals Zeeuwse tong en kustverdediging kregen geen vervolg.  Hierdoor dreigde sluiting voor beide instituten in Yerseke. De redenatie hierachter was onderzoeken ook op andere vestigingen van Imares en NIOZ plaats zouden kunnen vinden. 

Behoudt van instituten

Het is om meerdere redenen belangrijk deze instituten in Yerseke en de Zeeuwse wateren te behouden zoals:

• Maatschappelijk verantwoord ondernemen door ‘praktijkkennis’ ook wetenschappelijk te kunnen onderbouwen
• Het behoudt van dergelijke vestiging in Yerseke is de beste garantie dat theorie en praktijk niet te ver van elkaar groeien
• Met het opstellen van de kennisagenda kan de sector een vinger aan de pols houden.
• Wellicht kunnen er zaken beter gedaan worden

Samenwerking

De beide instituten hebben reorganisaties achter de rug en het kan dan niet anders of er moet ruimte vrijkomen in beide gebouwen.  Daarom lijkt het logisch dat beide organisaties in 1 gebouw hun werk gaan doen.  Aangezien het twee instituten zijn met ieder hun eigen onderzoeksgebied en eigen visie zijn daar nog wel de nodige hobbels te nemen.

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) onderzoekt een samenwerking tussen beide Zeeuwse instituten. Er is gekeken om Imares en het NIOZ samen onder te brengen in een Zeeuws kenniscentrum eventueel samen met de Hogeschool Zeeland.  Tot nu toe wordt in samengaan onvoldoende voordelen gezien.  Het NIOZ heeft besloten om tenminste nog 6 jaar in Yerseke te blijven doordat de basissubsidie is verhoogd.

Imares Regiostation Yerseke

Het bestuur van Imares heeft het principebesluit heeft genomen Yerseke te handhaven in afgeslankte vorm. Voorwaarde daarbij is de bereidheid van visserijsector en schaal -en schelpdiersector om jaarlijks € 560.000,- aan onderzoekopdrachten te verstrekken aan het regiostation Yerseke.

Hiervoor is een concept samenwerkingsovereenkomst opgesteld waarin diverse organisaties gevraagd wordt een bedrag beschikbaar te stellen aan onderzoeksopdrachten. De producentenorganisatie Mosselcultuur (PO Mosselcultuur) heeft de bereidheid getoond zich te committeren aan een nader te bepalen bedrag. De andere organisaties waren zover (nog) niet.

Van de gemeente wordt geen rechtstreekse financiële ondersteuning gevraagd. Echter is wel gevraagd om de bereidheid  uit te spreken de schelpdiersector (mossels, oesters) tijdens de 5 jarige looptijd te ondersteunen met een onderzoeksbudget onder voorwaarde dat de sector bereid is de samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen.

Het is duidelijk dat de schelpdiersector van groot belang is voor de lokale economie van Reimerswaal. De gemeente wil dat onderstrepen met een bijdrage in onderzoek dat van belang is voor innovaties en toekomstige ontwikkelingen van de sector.

Tijdens de raadsvergaderingen van februari hebben we aangegeven positief te staan in het voorstel van het college om jaarlijks € 20.000 beschikbaar te stellen onder genoemde voorwaarden.  Hiermee wordt door de politiek niet alleen met woorden aangeven dat het belangrijk is Imares voor Yerseke te behouden. 

Het behoudt van Regiostation Yerseke is nog geen gelopen race. We hopen dat de andere visserij organisaties hun schouders hieronder zetten, zodat het voortbestaan van dit instituut niet opnieuw gevaar loopt.

Yerseke,  J.A. (Hans) Rottier