SGP stelt vragen over veiligheidsrisico's voor Reimerswaal

De VRZ, Veiligheids Regio Zeeland, stelt periodiek een regionaal risicoprofiel vast. In het regionaal risicoprofiel staat beschreven wat ons aan rampen of crisissen kan overkomen (= risico-inventarisatie) en wat dit voor gevolgen kan hebben (= risicoanalyse). Op dinsdag 23 januari stond dit regionaal risicoprofiel ter bespreking op de agenda van de gemeenteraad. 

In dit risicoprofiel staat:
-een overzicht van de risico’s die binnen de regio tot brand, ramp of crisis kunnen leiden;
-een overzicht van de aard, omvang en effecten van maatgevende soorten branden, rampen en crises die zich binnen onze regio kunnen voordoen;
-een analyse waarin weging en inschatting van de impact en de waarschijnlijkheid van de maatgevende soorten branden, rampen en crisis zijn opgenomen.

Het document gaf voor onze fractie aanleiding om een aantal specifieke vragen te stellen m.b.t. veiligheid/risico's voor onze gemeente. De vragen, en de antwoorden van ons college, kunt u hieronder lezen. 

1. In het raadsvoorstel staat bij voorstel, punt b.: er wordt aandacht gevraagd voor ‘bepaalde vervuilende activiteiten’ die op langere termijn tot een bedreiging van de volksgezondheid kunnen leiden. Over welke vervuiling en over welke grenswaarden gaat het hier?

Hiermee wordt gedoeld op uitstoot of lozingen van milieuvervuilende stoffen, die nu o.b.v. vergunningen weliswaar zijn toegestaan, maar op de lange termijn toch tot een bedreiging van de volksgezondheid kunnen leiden. Meestal simpelweg omdat we nog niet precies weten wat de effecten van bepaalde stoffen zijn op de lange termijn. Daar is nu naar ons idee nog geen of te weinig aandacht voor. Zie de discussie over o.a. Pfas. De specifieke kennis om te bedenken om welke stoffen het dan zou kunnen gaan en welke grenswaarden dan relevant zijn, ontbreekt in onze organisatie.

2. Is er een hulpplan als er een schip in brand zou staan op de Westerschelde en de giftige rook zou over onze kern(en) gaan?

Ja, in het Incidentbestrijdingsplan (IBP) Deltawateren is er ook aandacht voor dit scenario. Bij een incident op de Westerschelde wordt langs de Westerschelde ook de luchtkwaliteit gemonitord. Overigens maakt het voor giftige rook niet uit of de bron op land of op het water is. De standaard maatregel is altijd:
- Ga naar binnen;
- Sluit ramen en deuren;
- Zet de mechanische ventilatie af;
- Volg de berichtgeving op TV, social media of anderszins.
Alarmering gebeurt door middel van NL-Alert op mobiele telefoons en/of via het Waarschuwings- en alarmeringssysteem (de zogenaamde WAS-palen). Beide systemen worden getest op de eerste maandag van de maand om 12.00 uur.

3. Wie biedt ter plaatse dan hulp en is er een eventueel evacuatieplan beschikbaar voor inwoners die hierdoor getroffen worden?

In dit scenario is dit niet persé aan de orde. Een onderdeel van Bevolkingszorg (de gemeentelijke processen in de rampenbestrijding/crisisbeheersing) is de Taakorganisatie Evacuatie. De Taakorganisatie Evacuatie is verantwoordelijk voor de uitvoering van het proces Verplaatsen mens en dier. Een multidisciplinair evacuatieteam gaat vervolgens aan de slag met het organiseren van de daadwerkelijke evacuatie. Vaak gaat het dan niet om iedereen in een gebied. Maar enkel om de niet-zelfredzamen. Een groot deel van de inwoners hebben alleen feitelijke informatie nodig en een advies. Vervolgens trekken deze zelfredzamen zelf hun plan. Goede communicatie is daarin erg belangrijk.

4. Hoe worden wij als gemeente/ provincie geïnformeerd/ gewaarschuwd als bij voorbeeld een grensoverschrijdende risico ontstaat in het Belgische havengebied?

Op de reguliere wijze. De Noodcentrales 112 in België alarmeren dan onze Gemeenschappelijk Meldkamer Zeeland West Brabant in Bergen op Zoom. De GM-ZWB zet dit alarm vervolgens door naar de operationele diensten (veiligheidsregio, brandweer, GHOR, gemeenten, etc.) en de mensen die in het gebied verblijven d.m.v. NL-Alert en de WAS-palen. Ook informeel loopt er een lijntje tussen de ambtenaren openbare veiligheid (AOV) van Reimerswaal en Antwerpen. Ingeval van een dreigende calamiteit is in het verleden de AOV vooraf geïnformeerd.

5. Pfas gerelateerde vervuiling en de eventueel daaruit voortvloeiende risico’s voor mensen, dieren en gewassen worden niet benoemd. Is daar wel aandacht voor?

Niet en in elk geval onvoldoende, vandaar ook punt b. in het voorstel. Het was eerlijk gezegd ook nooit de scope van het risicoprofiel, omdat het uitgangspunt is dat dergelijke risico’s beheersbaar gehouden worden door het vergunningenstelsel. Pfas leert ons dat dit niet zo is. Daarom is het goed om hier nu toch aandacht voor te vragen.

6. Gaat de VRZ dit soort vervuilingen en de eventuele risico’s die dat op termijn met zich mee kan brengen, zoals vermeld bij b., wel in haar scope opnemen of is dat de verantwoordelijkheid van andere Zeeuwse organisaties ?

Het opstellen van een Regionaal Risicoprofiel door de VRZ is een wettelijke verplichting op grond van de Wet veiligheidsregio’s. Het is vervolgens aan de VRZ om alle benodigde ketenpartners daarbij de te betrekken. De RUD is er daar een van. Met deze zienswijze spreekt de raad de verwachting uit dat ‘de risico’s van bepaalde vervuilende activiteiten die op langere termijn tot een bedreiging van de volksgezondheid kunnen leiden’ worden toegevoegd aan de scope van het Regionaal Risicoprofiel. De berichtgeving m.b.t. PFAS (o.a. 3M en GenX van Chemours) en de uitstoot van Tata Steel rechtvaardigt die verwachting. Het is aan VRZ om vervolgens op deze zienswijze te reageren.

Raadslid Jan Hoekman heeft namens onze fractie de vragen gesteld.

Op de hoogte blijven? Volg het  Whatsapp kanaal van SGP Reimerswaal.