Onze visie op de begroting 2025-2028

Ieder jaar stelt de gemeente de begroting vast voor de komende 4 jaar. Tijdens de begrotingsbehandeling op 15 oktober hebben we onze mening gedeeld over de voorliggende begroting van 2025-2028. Hieronder leest u de SGP-bijdrage van fractievoorzitter Artwin Otte.

Als we kijken naar de uitkomst voor 2025 dan laat deze begroting een mooi verwacht resultaat zien van 1,7 miljoen. Wat we daarbij wel lastig vinden is dat er allerlei kanttekeningen gemaakt zijn en worden aan zowel inkomstenkant (we verwachten een ZEH dividend wat niet is meegenomen,  we verwachten een fors overschot op opvang van Oekraïense vluchtelingen wat niet is meegenomen) alsook aan uitkomstenkant (we gaan er vanuit dat we de ingezette besparing op jeugdzorg beslist niet gaan realiseren).

En met name deze laatste roept bij ons wel de vraag op of dit verstandig is. Het college heeft bij behandeling van de bestuursrapportage en begrotingswijzigingen van de GGD in september aangegeven dat de door Reimerswaal opgenomen besparing van zo’n 1,3 miljoen op jeugdzorg niet realistisch is. In de begroting is deze besparing vooralsnog wel opgenomen. Daarnaast is dan ook nog gerekend met een lastenbesparing van 5 ton (toegezegd door het rijk) en 2 ton (door eigen bijdrage). Totaal gaat het dan over 2 miljoen. En eigenlijk weten we met elkaar dat deze kosten komen.

Moten we dan niet overwegen om deze ook gewoon op te nemen in onze begroting. Wij twijfelen daar wel over en ik ben ook wel benieuwd naar de visie hierop van de andere partijen in deze raad.

Dit staat los van het feit dat we wel benieuwd zijn naar de resultaten van onderzoek wat is ingesteld om vanuit een niet zorg gerelateerd perspectief te bekijken of middelen doelmatig worden besteed en welke mogelijkheden er zijn om kosten te besparen, waarover in november een presentatie aan ons is toegezegd. Meer inzicht zou meer mogelijkheden tot sturing geven. Maar is dat nu ook daadwerkelijk zo? Omdat het college vooralsnog voorstelt om deze bezuiniging te laten staan in de begroting leiden we hieruit af dat het college dit als realistisch ziet.

Als SGP hebben we bij de behandeling van de kadernota duidelijk aangegeven dat we naast de financiële kant van de jeugdzorg vooral meer aandacht moeten hebben voor het maatschappelijk probleem wat de aanleiding veroorzaakt. Er is een motie aangenomen om bij nieuw beleid en nieuwe wetgeving proactief te toetsen op de gevolgen voor het gezinsleven. Kan het college aangeven of dit is gedaan? En wat is het resultaat hiervan?

Een voorstel wat wij in dit kader eerder benoemt hebben en overwegen om dit jaar concreet in te dienen is het instellen van een relatie-loket. Dit om als gemeente (uiteraard vrijblijvend) hulp te kunnen bieden en op die manier bij te kunnen dragen aan een stabiele thuissituatie. Die stabiele thuissituatie is cruciaal voor het welzijn van kinderen en ouderen. Ik ben wel benieuwd hoe andere partijen hier tegenaan kijken?

En punt waar wij grote moeite mee hebben is dat we de verwachte korting in uitkering van het gemeentefonds wel verwerken in onze begroting maar vanaf 2026 niet doorzetten in korting naar de GR-en. Bij de behandeling van de kadernota is er aangegeven dat er vastligt dat bij een daling van het gemeentefonds van meer dan 1% een doorvertaling volgt naar de GR-en. Dat is een afspraak. Daarbij is er (unaniem) een motie aangenomen bij de behandeling van de kadernota dat een daling van het gemeentefonds ook een daling in kosten tot gevolg moet hebben in de bijdrage aan de GR-en. Hoe bestaat het dan dat dit niet verwerkt is in de begroting? Dit wekt bij voorbaat de verwachting dat we deze afspraak niet na gaan komen. Wij overwegen sterk om hierover een amendement in te dienen. Ik ben ook op dit punt wel benieuwd naar de visie van andere partijen in deze raad.

En ik wil het college vragen wat het met deze motie heeft gedaan. Er stond een nadrukkelijke oproep in om in VZG en GR-en hierop in te zetten. Is dat ook gedaan?

Voorzitter, wij zijn blij dat er bij de kadernota de financiële kant voor scholenbouw is voorzien. Echter we zijn teleurgesteld als we zien dat in de praktijk de scholenbouw wel steeds enkele jaren verlaat wordt uitgevoerd. Dat was bij de Julianaschool zo, en bij Den Akker zien we nu hetzelfde. Inmiddels wordt er gesproken over 2026. Moet de conclusie hiervan niet zijn dat we te laat aan de slag gaan. En ik dacht dat de eerstvolgende scholen die op de lijst staan, de Voorhoute en de Welle zijn in Kruiningen of De Zevensprong in Krabbendijke? We zijn wel benieuwd of er al een start is gemaakt met ontwikkelen van een plan hiervoor. In de praktijk blijkt gewoon dat van een eerste bespreking tot daadwerkelijke realisatie zo’n vijf jaar nodig is. Hoe kijkt het college hier tegenaan en wordt dit ook opgepakt door het college?

In de begroting wordt aangegeven (pag38) dat we dit jaar het scenario voor het Dorpshuis Kruiningen verder uitwerken. Dat is volgens mij twee jaar geleden al begonnen. Hoezo moet dat zo lang duren? Heeft het college ook wel eens overwogen om iets breder te kijken en voor Kruiningen de komende tien jaar inzichtelijk te maken welke opgaves er liggen (dorpshuis, scholen, woningbouw) en dit goed af te wegen en niet als allemaal afzonderlijke keuzes te zien maar dit op te pakken in één integraal plan of visie. Ik ben wel benieuwd naar een reactie van het college hierop.

Tijdens de technische vragenronde is er door het college de mogelijkheid genoemd om arbeidsmigrantenbelasting in te voeren. Dit stond genoemd in de mogelijkheden in plan B. Wij zouden dit graag uitgezocht willen hebben, losstaand van de vraag of er maatregelen uit plan B nodig zijn. Wat zijn mogelijkheden hierin en wat zijn bijbehorende voor- en nadelen. Wij willen de  portefeuillehouder vragen om dit onderzoek sowieso te doen en de uitkomsten hiervan met ons te delen. Zijn andere partijen in onze raad het met ons eens dat het zinvol is om dit te onderzoeken?

Bij de behandeling van technische vragen is aangegeven dat er inmiddels inzicht is in de gevolgen van de septembercirculaire. Wij willen vragen om dit (ruimschoots voor de besluitraad waarin we de begroting hopen vast te stellen) met ons te delen.

Het college heeft aangegeven in 2025 terug te komen op plan B ofwel eventueel noodzakelijke ombuigingsvoorstellen. Wij hechten er waarde aan dat hierover tijdig met de raad wordt gesproken. Bij voorkeur niet als definitieve voorstellen in de kadernota van volgend jaar, maar meer als keuzemogelijkheden waarin de raad keuzes kan maken uit bepaalde ombuigingsvoorstellen. Wij hebben eerder aangegeven dat we hierbij voorzichtig willen zijn om heel veel beleid aan te passen en dat we ook heel terughoudend zijn in belastingverhoging. Inzet op deels gebruiken van dividend, mee bezuinigen van GR-en zijn wat ons betreft meer voor de hand liggende keuzes.

Wat betreft woningbouw zijn we blij dat we op schema lopen met de 300 nieuwe woningen die we in het coalitieakkoord hebben afgesproken. Wel zien we dat met name in Krabbendijke grote behoefte is en blijft aan met name in de eerste plaats ouderenhuisvesting. De realisatie hiervan zal zorgen voor een doorstroming zodat er ook voor gezinnen en starters ruimte komt. Wij willen echt blijven aandringen om daarin stappen te nemen. Definitieve keuzes over het sportcomplex die we eind dit jaar hopen te maken kunnen daarbij ook helpen, we willen dan ook aandringen om eind dit jaar echt met dat voorstel te komen. Kan de portefeuillehouder bevestigen wat we hierover in december voorstel tegemoet kunnen zien? Zo zouden we ook graag zien dat in Waarde concrete plannen gemaakt worden, de 2^e fase van Dorpszicht zou wat ons betreft volgend jaar gewoon uitgegeven kunnen worden. Er is toch geen enkele belemmering om dat te doen? Daarnaast doen we de oproep om echt langere tijd vooruit te kijken en tijdig te zorgen voor grondverwerving rondom onze woonkernen.

We zijn blij dat gesteld wordt dat dit jaar ook daadwerkelijk de natuurspeeltuin in Den Inkel wordt aangelegd. Investeren in goede leefomgeving voor onze kinderen is van groot belang.

Voorzitter ik ga afronden. Ik ben benieuwd naar de reactie van de andere partijen op deze begroting. We hebben ook een aantal voorstellen gedaan en overwegingen meegegeven waarbij de reactie van de andere partijen voor ons mede beslissend is of we deze zaken gaan amenderen of mogelijk een motie indienen.

In hoofdlijn kunnen wij ons vinden in deze begroting, we kunnen op deze manier verder met het beleid wat is ingezet. We staan ten dienste van onze inwoners en wensen het college en ambtelijke organisatie maar ook de hele gemeenteraad Gods zegen toe in het werk wat hierin gedaan mag worden voor onze gemeente.

Dit was de bijdrage van fractievoorzitter Artwin Otte tijdens de begrotingsbehandeling op 15 oktober