Terugkijken naar 2022 en vooruitkijken naar 2024

Ieder najaar is het de gewoonte dat we de bestuursrapportage van het achterliggende jaar behandelen en tevens een besluit nemen over de begroting van het voorliggende jaar. Tijdens de raadsvergadering van dinsdag 10 oktober behandelde de gemeenteraad de bestuursrapportage van 2022 en de (meerjaren) programmabegroting voor 2024-2027.  

De gemeente is voor veruit het grootste deel van haar inkomsten afhankelijk van het Rijk. Een veel kleiner deel van de inkomsten wordt opgehaald uit de gemeentelijke belastingen zoals de OZB. Om goed vooruit te kunnen zien en daarop plannen te maken zijn we dus vooral afhankelijk van een duidelijk en stabiel vooruitzicht van het Rijk. De praktijk is echter dat de inkomsten vanuit het Rijk een heel wisselend beeld laten zien. Het gevolg is dat onze gemeenten (en andere gemeenten) soms wat krap begroten om maar geen negatieve balans te presenteren, maar vervolgens na afloop van een jaar wel zeer positieve resultaten kunnen opschrijven. Om die reden is ons standpunt ook dat we als gemeente niet al te strak moeten sturen op jaarlijks sterk wisselende inkomsten. 

Bestuursrapportage 2022
Ook in 2022 kon de gemeente een positief resultaat opschrijven van 6 miljoen euro. Op een begroting van in totaal 65 miljoen is dat aanzienlijk te noemen. De grootste oorzaak hiervan is o.a. de opvang van Oekraïnse vluchtelingen waarvoor de gemeente van het rijk een vaste vergoeding krijgt. Aangezien de gemeente Reimerswaal gekozen heeft voor eigen huisvesting in plaats van het huren van bijvoorbeeld een hotel of ander accomodatie (wat veel prijziger is), zorgt dat voor een zeer positief resultaat. Ondanks dat we kunnen stellen dat de gemeente dit goed georganiseerd heeft, hebben we ons wel afgevraagd of dit nu een wenselijke situatie is. We hebben ook een taak om te zorgen dat er maatschappelijk draagvlak blijft bestaan voor dit soort projecten. 

Programmabegroting 2024
We zijn blij met de programmabegroting die door het college is gepresenteerd. Als SGP-Reimerswaal hebben we het college en de ambtelijke organisatie dan ook bedankt voor hun inzet hiervoor.

Grote plannen
Er zijn behoorlijk wat grote plannen in deze meerjarenbegroting verwerkt. Investeringen in basisscholen, renovatie van dorpshuizen, werkzaamheden rondom de havens in Yerseke, het Oosterscheldemuseum en uitbreiding van het gemeentehuis. Het is mooi dat dit kan en ook goed voor de leefbaarheid in onze gemeente dat er regelmatig ruimte is voor dit soort plannen.

Ravijnjaar?
Na de verwerking van al deze investeringen in de begroting komt er voor het begrotingsjaar 2024 nog steeds een positief saldo van 2 miljoen uit. Ook voor het jaar 2025 begroten we een positief saldo van 1,5 miljoen. Maar vanaf 2026, in gemeenteland ook wel het 'ravijnjaar' genoemd, onstaan er tekorten van respectievelijk 2 en 2,5 miljoen. Het is tegen de gewoonte van de gemeente in om negatieve jaarschijven te presenteren op de begroting. Het standpunt van onze fractie is dat we eerst moeten kijken waar we binnen onze eigen begroting de mogelijkheid hebben om deze tekorten op te vangen. De term ravijnjaar vinden we als SGP-fractie daarom niet passend. Uiteindelijk is het geld wat van het rijk komt ook gewoon het belastinggeld van onze inwoners en als wij mogelijkheden zien om al onze gemeentelijke taken op een verantwoorde manier uit te voeren zonder een hogere rijksbijdrage moet dit wat ons betreft onze eerste inzet zijn.

Besparingen
Wat ons betreft ligt er ook nog wel ruimte om de tekorten voor de betreffende jaren (deels) op te vangen met wijzigingen in de begroting. Wat ons betreft kijken we daarvoor naar besparingen op reguliere lasten en dat gemeenschappelijke regelingen meebewegen met een wijzigend perspectief van de uitkering van het gemeentefonds. Ook het structureel ramen van een deel van de verwachte dividendopbrengesten is, hoewel niet de eerste voorkeur, wat ons betreft te overwegen. Voor ons is absoluut niet bespreekbaar dat we hogere gemeentelijke belastingen en heffingen in gaan zetten. Daarnaast vinden wij dat we niet moeten tornen aan de tijdige nieuwbouw van scholen. Wij hechten echt grote waarde om dit op orde te hebben in onze gemeente.

Lokale belastingen
In de begroting van 2024 is sprake van een indexering van de lokale heffingen met 9,3%. Dat is heel fors. Onze inwoners worden breed geconfronteerd met deze hoge inflatie. Wij zijn ons bewust dat de gemeente vorig jaar niet geïndexeerd heeft en dat we dat niet kunnen blijven doen. Maar de volledige indexatie toepassen en dan een begroting met een overschot van 1,5 tot 2 miljoen te presenteren roept wat ons betreft toch ook wel wat tegenstrijdige gevoelens op. Wat de SGP-fractie betreft zouden we kunnen overwegen, om met name voor degenen die het financieel moeilijk hebben in onze gemeente, hiermee wel iets te doen.

Onderwijshuisvesting
Wat betreft onderwijshuisvesting hebben we aangegeven dat wij daar grote waarde aan hechten. We zien de nieuwe school in Waarde voor de volledige realisatie in 2024 in de begroting staan. Wij zien daar wel een uitdaging, maar we zijn blij dat het college dit nog steeds als realistisch en haalbaar ziet.

Natuurspeeltuin
Wat betreft een mooie natuurspeeltuin in Den Inkel zijn wij teleurgesteld dat er in deze begroting nog steeds gerekend wordt met een, ons inziens onrealistisch, budget van €100.000,-. Bij de kadernota hebben we een motie ingediend om een realistisch bedrag op te nemen. Er is vorige maand een raadsmededeling gekomen dat er contact is geweest met staatsbosbeheer en komende periode nadere afspraken gemaakt gaan worden en eind dit jaar of begin 2024 een voorstel zal komen. We vinden de voortgang in dit dossier teleurstellend. We hebben daarom aan het college gevraagd om echt nog voor het eind van dit jaar een goed voorstel aan de raad te doen toekomen.

Rust en ontspanning
Een ander concreet punt wat we willen benoemen is het faciliteren van initiatieven voor rustpunten in wandel- en fietsnetwerken. Met daaraan gekoppeld de mogelijkheden om ook buitendijkse fietspaden te mogen blijven gebruiken. We zijn voor behoud van natuur- en rustgebieden, maar daarin moet dan ook wel ruimte blijven om als mens tot rust en ontspanning te komen in de gejaagdheid van deze maatschappij.

Sociaal domein
Op het gebied van het sociaal domein hechten wij er waarde aan dat er wordt ingezet op preventie en vroeg-signalering. Verder hebben we aandacht gevraagd voor de verschuiving van zorg vanuit het medisch domein naar het sociaal domein. We zien dit aankomen omdat e.e.a. anders onbetaalbaar wordt. Maatschappelijk gezien is deze verschuiving wat ons betreft helemaal geen slechte zaak. Het zorgt ervoor dat gezin, familie en omgeving weer een grotere en belangrijkere rol gaan krijgen. Dat is positief te waarderen. Waar wij wel aandacht voor vragen is hoe de gemeente hierin gaat functioneren. Hoe zorgen we dat we dit faciliteren. Mantelzorg zal een grotere plaats in gaan nemen, hoe kunnen we hierin ondersteunend zijn als gemeente? En niet het minst belangrijk: Hoe zorgen we dat mensen die geen netwerk van familie en mantelzorgers om zich heen hebben niet zonder de nodige zorg komen en in grote eenzaamheid terecht komen? Wij hebben het college opgeroepen om hierop een visie te ontwikkelen.

Wij hebben het college en de ambtelijke organisatie Gods zegen toegewenst voor het werk wat zij ten dienste van onze inwoners mogen doen.

De begroting wordt op 31 oktober D.V. vastgesteld door de gemeenteraad. Amendementen zouden daar nog wijzigingen in kunnen aanbrengen.

Fractievoorzitter Artwin Otte heeft hierover het woord gevoerd tijdens de behandeling van de bestuursrapportage en begroting.  

Lees hier de bestuursrapportage 2022

Lees hier de programmabegroting 2024-2027