15 december 2022

Wat ook belangrijk is om te weten over de Zanddijk

De afgelopen jaren is er al heel wat gezegd en geschreven door diverse media over de Zanddijk. Met die informatie is er bij veel mensen een beeld gevormd over het dossier Zanddijk. Een aantal zaken, die cruciaal horen te zijn in de besluitvorming, blijven echter vaak achterwege of zijn onderbelicht. Juist die zaken bepalen mede onze afweging om nu in te stemmen en ook door te gaan met verbreding van de Zanddijk. Hieronder noemen we puntsgewijs de onderwerpen die onderbelicht zijn. 

 1. SGP Reimerswaal zou tegen een poldertracé zijn. 

Vaak lezen we over vóór- en tegenstanders van een poldertracé. Dat beeld doet geen recht aan de werkelijkheid. SGP Reimerswaal is al vanaf begin af aan voorstander van een poldertracé. Dat waren we en zijn we nog steeds. Wij waren al actief voor het aanleggen van een poldertracé toen er nog geen enkel spandoek ophing in Reimerswaal. We waren ook de eerste initiatiefnemer voor een motie op dit onderwerp. Maar we hebben ook verantwoordelijkheid getoond toen bleek dat een poldertracé niet mogelijk bleek. Vanuit het Rijk kwam er namelijk geen toestemming en geen geld voor een extra afslag op de A58 ter hoogte van Kruiningen. Die twee zijn noodzakelijk voor het aanleggen van een poldertracé. We hebben toen verantwoordelijkheid genomen voor een veilige ontsluiting van en naar het bedrijventerrein en de kern Yerseke door verbreding van de Zanddijk als alternatieve voorkeur aan te wijzen.

2. Verbreding van de Zanddijk zou duurder zijn dan een poldertracé

Hoewel de financiering meer een provinciale aangelegenheid is, willen we hier toch op ingaan. Vaak wordt aangehaald dat verbreding van de Zanddijk (bijna) net zo duur zal zijn als de aanleg van een poldertracé. Om dat vergelijk goed te maken, moet ook gekeken worden naar onderstaande 2 punten:

1. Zijn de doorrekeningen gelijk aan elkaar?
Het tracé verbreding van de Zanddijk is door de jaren heen heel wat duurder geworden. Dat heeft enerzijds te maken met toevoegingen en aanpassingen van het plan, en anderzijds ook met de inflatie door de jaren heen. Maar er is op het moment van besluitvorming dus wel sprake van een actueel geraamd bedrag. 

Het poldertracé werd in 2019 nog op ruim 73 miljoen euro geschat. Na ruim 3 jaar staat de investering voor een poldertracé volgens de actiegroep poldertracé momenteel op een goede 72 miljoen euro.  Het is dus, ondanks de inflaties, niet meer doorgerekend en ook niet duurder geworden. Dat is onwaarschijnlijk. De provincie spreekt daarom ook van een onterecht vergelijk. 

2. Wie betaalt de rekening?
Veel belangrijker in het berekenen van het verschil is nog wie uiteindelijk de rekening krijgt. De provincie draagt verantwoordelijkheid voor de Zanddijk en dus ook voor de financiering ervan. In hun besluitvorming staat dan met name ook centraal hoeveel zij zelf moeten bijbetalen. Waar er bij verbreding van de Zanddijk sprake is van veel co-financiering, is dat veel lager bij de aanleg van een poldertracé. Voor het poldertracé is in ieder geval duidelijk dat het Rijk niet meebetaalt. In 2019 stond de aanleg van een nieuwe afslag op de A58 nog op 17 miljoen geraamd. Ook een aanzienlijke bijdrage van Prorail ontbreekt bij de aanleg van een poldertracé. Dat bij elkaar maakt dat het verschil alleen daarom al oploopt tot meer dan 20 miljoen euro in het nadeel van de provincie.

Omdat dit verhaal steeds niet verteld wordt ontstaat er in de publieke opinie het gevoel dat er  gekozen wordt voor een oplossing die zelfs duurder zou zijn dan een poldertracé. Dat is een onjuiste weergave van de werkelijkheid. 

3. De provincie zou de gemeente onder druk zetten om te kiezen voor verbreding van de Zanddijk. 

In 2019 heeft de provincie gemeld om de aanleg van de Zanddijk hoge prioriteit te geven. Vanaf het begin was duidelijk dat er vanuit de samenleving een voorkeur was voor een poldertracé. Om die reden werden door de provincie ook 2 mogelijkheden voor een poldertracé onderzocht. Omdat een poldertracé aanzienlijk duurder bleek, werd daarvoor aangeklopt bij het Rijk om financiële middelen te vragen. Helaas werd dat verzoek tot 2x toe afgewezen. Daarna is door de Provincie besloten om in te zetten op een nieuwe weg achterlangs buurtschap Kaasgat. Na veel verzet vanuit de omgeving bleef er nog maar 1 optie over: de verbreding van de huidige Zanddijk. In een vergadering waarin de raad het toen unaniem eens was is toen besloten aan de provincie te laten weten dat Reimerswaal liever kiest voor verbreding van de Zanddijk in plaats van een weg achterlangs Kaasgat. 

Vanuit actiegroep Poldertracé wordt vaak beweerd dat de gemeente onder druk zou beslissen. In een officiële brief aan de gemeenteraad schreven zij zelfs: 'ongetwijfeld heeft de gedeputeerde u voorgehouden nu ja te zeggen tegen het plan, omdat anders de reconstructie van de Deltaweg een hogere prioriteit zal krijgen. (Slikken of stikken?)'. Dat is aantoonbaar onjuist en zelfs toegegeven. Wij vinden dat deze wijze van communiceren onterecht polariseert. Het zorgt voor een verkeerde beeldvorming. Op basis van die onjuiste beeldvorming nemen veel inwoners weer wel het besluit om wel of geen petitie of brief te ondertekenen. 

Samenvatting
Wij vinden het jammer dat er over dit belangrijke onderwerp veel informatie leeft die onvolledig of onjuist is. De hardnekkige verspreiding van onjuiste beweringen zorgen er juist voor dat de focus verlegd wordt van de inhoud naar de vorm. Belangrijke aandachtspunten blijven daarom soms onderbelicht. Wij vinden het bijvoorbeeld belangrijk om richting de provincie blijvend aandacht te vragen voor de bewoners en ondernemers rondom de Zanddijk en ook voor de gebruikers van de weg tijdens de aanleg van de verbreding. Omdat er zoveel onjuiste informatie leeft, wordt het steeds lastiger om daarover een constructief inhoudelijk gesprek of debat te voeren. 

Tijdens de vergadering van 13 december hebben we daarom onze bijdrage afgesloten met de oproep om na het besluit met elkaar vooruit te durven kijken. We zijn ervan overtuigd dat we daarmee echt het meest de belangen dienen van hen die rechtstreeks een belang hebben bij deze plannen voor de ontsluiting van Yerseke.

(in dit artikel gaan we inhoudelijk in op de verbreding van de Zanddijk).